Keramzyt to lekkie kruszywo ceramiczne, które ma postać trwałych granulek o spieczonej powierzchni zewnętrznej i porowatym wnętrzu. Dostępny jest w różnych frakcjach: w postaci okrągłej, kruszonej, jak również w mieszance obu wymienionych.
Technologia wytwarzania keramzytu polega na wypalaniu specjalnego rodzaju glin pęczniejących, co ma decydujący wpływ na jego właściwości: stabilną strukturę, mały ciężar objętościowy, relatywnie wysoką wytrzymałość mechaniczną, mrozoodporność i termoizolacyjność oraz zdolności drenażowe z jednoczesną retencją. To właśnie te cechy materiału, w połączeniu z odpornością chemiczną (na kwasy humusowe, nawozy, środki ochrony roślin) sprawiają, że wykonanie drenażu z keramzytu czy wykorzystanie go do wykonania warstwy wegetacyjnej jest świetnym rozwiązaniem w przypadku zielonych dachów.
Jak więc może wyglądać układ warstw w dachu, w którym zostanie zastosowany Leca® KERAMZYT?
fot. Leca
Układ warstw w dachach zielonych z wykorzystaniem keramzytu
Najniżej położona warstwa to izolacja przeciwwodna. W dachach zielonych, na których planowany jest drenaż z keramzytu, warstwa ta może być wykonana z dowolnego materiału przeznaczonego do hydroizolacji w tego typu konstrukcjach. Warto jednak, aby materiał był odporny na przerastanie korzeni, co wyeliminuje konieczność stosowania dodatkowej warstwy przeciwkorzennej.
Na izolacji przeciwwodnej znajduje się warstwa ochronna, wykonywana zazwyczaj z geotekstyliów o gramaturze co najmniej 300g/m² i minimalnej grubości 2 mm, która ma chronić warstwę wodochronną przed uszkodzeniami mechanicznymi, a także ewentualną utratą szczelności podczas wykonywania prac budowlanych.
Kolejną warstwą jest drenaż z keramzytu, który odpowiada za odprowadzanie nadmiaru wody z dachu, a równocześnie – za jej częściowe magazynowanie. Struktura warstwy drenażowej z keramzytu zapewnia też dostęp powietrza do systemu korzeniowego roślin oraz w razie potrzeby zwiększa przestrzeń umożliwiającą przerastanie korzeni. Projektowanie dachów zielonych z drenażem z keramzytu nie jest skomplikowane, bo dostępne są różne frakcje o zróżnicowanych parametrach pojemności powietrznej i wodnej oraz prędkościach przepływu. Ułatwia to dopasowanie warstwy drenażowej z keramzytu do wymagań projektowych.
Warstwa filtracyjna – to kolejny ważny element dachu zielonego, który odpowiada za oddzielenie substratu (lub nawierzchni użytkowych) od drenażu, zapewniając jego ochronę przed „zamuleniem”. Dzięki zastosowaniu warstwy filtracyjnej z geowłókniny, warstwa drenażu z keramzytu jest zabezpieczona przed drobnymi cząstkami spławialnymi.
Ostatnią warstwą w dachach zielonych jest warstwa wegetacyjna. Właściwie wykonana zapewni roślinom korzystne warunki do wzrostu, choć nie jest to jej jedyna funkcja. Równie istotne jest, aby sprawnie odprowadzała do warstwy drenażowej nadmiar wody (oraz okresowo tę wodę magazynowała). Jednocześnie nie może ona zbytnio obciążać całej konstrukcji dachowej – musi więc być lekka, a zarazem stabilna. Jej odpowiedni skład granulometryczny zagwarantuje z kolei optymalne warunki wodne oraz niezbędną pojemność powietrzną. Keramzyt jest w stanie sprostać wszystkim powyższym wymaganiom, dlatego może on stanowić ok. 35% objętości substratu (pozostałe składniki to m.in. piasek, kruszona cegła, składniki organiczne: kompost i niewielka ilość torfu).
fot. Leca
Drenaż z keramzytu
Uwzględnienie prymarnej roli dachu, jaką jest przede wszystkim zabezpieczenie obiektu przed opadami, pozwala zauważyć, że różnorakie formy zagospodarowywania dachów – w tym również ich zazielenianie – są funkcją dodatkową.
Dlatego pierwszym etapem (zanim jeszcze powstanie konstrukcja) powinien być precyzyjny projekt zazielenienia i zagospodarowania dachu – na tej podstawie konstruktor uzyska niezbędne informacje dotyczące wielkości obciążeń. Ciężar warstw może wynosić od kilkunastu do kilkuset kg/m², jeśli więc projekt zielonego dachu powstaje dopiero wtedy, gdy konstrukcja jest już gotowa, to należy liczyć się z koniecznością zawierania wielu kompromisów i z ograniczeniami. Odwrotna kolejność projektowania uzasadniona jest właściwie tylko wtedy, gdy planowane jest wykonanie dachu na obiekcie już istniejącym, który ma zostać zmodernizowany.
fot. Leca
Z uwagi na fakt, że zielone dachy stanowią złożony układ wielowarstwowy, konieczne jest ich umiejętne projektowanie, uwzględniające w równym stopniu planowaną funkcję dachu, jak również wymagania techniczne i wzajemną kompatybilność poszczególnych warstw.
Drenaż z keramzytu daje w tym zakresie bardzo szerokie możliwości, bo stosując zróżnicowaną grubość i uziarnienie kruszywa można zoptymalizować pojemność wodną tej warstwy, czas spływu i izolacyjność termiczną, a jednocześnie zapewnić dostęp powietrza do korzeni roślin – bez nadmiernego obciążania konstrukcji. Leca® KERAMZYT jest ponadto odporny na działanie czynników atmosferycznych, biologicznych, na agresywne środowisko czy kwasy humusowe, przez co świetnie sprawdzi się też w warstwie wegetacyjnej.
Zielone dachy nie są już dziś niczym nowym i często projektowane są jako połączenie użytkowych terenów zielonych i rekreacyjnych. Coraz częściej takie rozwiązanie widujemy nie tylko na dachach garaży podziemnych, ale także na nowo budowanych obiektach mieszkalnych czy biurowych. Ze względu na znaczny stopień skomplikowania projektów – często są to kombinacje terenów zielonych, rekreacyjnych, ciągów komunikacyjnych, a czasem również parkingów i dróg pożarowych – wykonanie ich okazuje się zadaniem trudnym i skomplikowanym. Konieczne jest też uwzględnienie takich elementów, jak ukształtowanie terenu, mała architektura, retencja wód opadowych.
fot. Leca
Na stronie internetowej firmy LECA znajduje się bezpłatny program wspomagający projektowanie zielonych dachów (płaskich) z drenażem z keramzytu. Można w nim uzyskać wskazówki i zalecenia projektowe dotyczące układu warstw dachów zielonych w wielu wariantach. Program generuje ponadto raport z układem warstw i parametrami projektowymi oraz rysunki.
Więcej informacji na stronie: www.leca.pl
