Wytyczne zrównoważonego rozwoju – Agenda 2030 ONZ i cele SDG
Przypomnijmy, że zasady zrównoważonego rozwoju definiowane są w różnych międzynarodowych dokumentach, z których najważniejszy to Agenda 2030 przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych w 2015 roku. Obejmuje ona 17 celów (Sustainable Development Goals – SDG), które zgrupowane są w ramach 3 filarów: środowiskowego, społecznego, ekonomicznego. Na przykładzie firmy Lhoist, która z powodzeniem podąża za celami zrównoważonego rozwoju, przedstawimy, jak ambitnie i kreatywnie wytyczne te mogą być realizowane w przemyśle wapienniczym. A skala przedsięwzięć jest duża, biorąc pod uwagę fakt, że sama produkcja produktów z wapienia generuje podwójne emisje, proces wydobywczy surowców zmienia środowisko naturalne, a obróbka i dystrybucja wymaga dużych nakładów infrastrukturalnych i logistycznych.
Zrównoważony rozwój – przykład firmy Lhoist
Lhoist to rodzinne przedsiębiorstwo z tradycjami sięgającymi 6 pokoleń, które działa obecnie na terenie całego świata. Tak duże doświadczenie, stała obecność na rynku i konsekwentny rozwój dowodzą, że strategia zrównoważonego rozwoju wpisana jest niejako w samo DNA przedsiębiorstwa, które planuje swoje działania pokoleniowo, a nie krótkoterminowo, strategicznie analizując i dostosowując każdą gałąź działalności do zmian.
Cele SDG zawarte są w 3 filarach firmy: Planet (środowisko), People (ludzie i społeczności), Profit (zysk). W ramach każdego z nich zdefiniowane są konkretne cele do osiągnięcia przez przedsiębiorstwo:
- Dekarbonizacja, ograniczenie emisji CO2
- Wykorzystanie paliw ze źródeł odnawialnych, energooszczędność
- Pełne zagospodarowanie i ochrona zasobów
- Bioróżnorodność
- Bezpieczeństwo procesów produkcji i pracy
- Zdrowie i dobrostan pracowników
- Sprawiedliwe traktowanie, różnorodność, rozwój kadr
- Zrozumienie potrzeb i wsparcie lokalnych społeczności, wewnątrz których działa Lhoist
- Gospodarka w obiegu zamkniętym
- Odpowiedzialne zarządzanie łańcuchem dostaw
Życie bez wapna nie byłoby możliwe
Lhoist, jako firma realizująca zasady zrównoważonego rozwoju, to przykład na to, że przemysł wydobywczo-przetwórczy może z powodzeniem dążyć do zysku, minimalizując straty dla środowiska. Firma jest liderem branży przemysłu wapienniczego. Produkty na bazie wapna i minerałów wytwarzane w Lhoist są podstawą funkcjonowania wielu sektorów (np. rolnictwo, metalurgia, budownictwo, inżynieria lądowa, elektromobilność).
Wymieńmy kilka przykładów. Wapno potrzebne jest do oczyszczania i ochrony stali czy rafinacji i flotacji wydobywanych rud metali nieżelaznych. Związki wapna to ważny element asfaltu oraz wielu materiałów budowlanych. Wapień, dolomit, wapno, wapno dolomitowe i glinka kaolinowa są też kluczowym dodatkiem w procesie produkcji szkła, izolacyjnych produktów budowlanych i biodegradowalnych tworzyw sztucznych. Pomagają w regulacji pH gleby, oczyszczanych ścieków i spalin oraz w procesach uzdatniania wody. Są także niezbędne dla rolnictwa, choćby w produkcji pasz dla zwierząt oraz żywności dla ludzi. Zatem zobowiązanie firmy Lhoist do realizacji katalogu zasad zrównoważonego rozwoju ma pozytywny wpływ na dość odlegle od siebie dziedziny, które jednak są częścią naszego codziennego życia. Jak to wygląda w praktyce?
Co zrównoważony rozwój oznacza dla firmy Lhoist? Przykłady działań w 3 filarach
Produkty na bazie wapna są więc niezbędne w wielu tradycyjnych i nowo opracowywanych procesach gospodarczych. Jak produkować je zgodnie z celami Agendy 2030 i SDG? Przeanalizujmy najważniejsze dla Lhoist pola działania.
Dążenie do neutralności emisyjnej w produkcji wapna
Przemysł wapienniczy generuje CO2 w procesie produkcji na dwóch polach – poprzez spalanie paliwa w celu wytworzenia ciepła w piecach do procesu kalcynacji oraz w ramach samego procesu przemiany wapienia w wapno, gdy CaCO3 w wyniku podgrzania przekształca się w CaO poprzez uwalnianie cząsteczek CO2. Redukcja emisji na poziomie dostarczania energii do pieców polega więc na zwiększeniu wydajności instalacji oraz przejściu na czyste paliwa. Ograniczenie śladu węglowego z samego procesu, którego immanentną właściwością jest emisja (ponad 2/3 całej emisji CO2), to bardziej ambitne zadanie. Lhoist jest przykładem firmy, która intensywnie inwestuje w ten element polityki zrównoważonego rozwoju.
Przechwytywanie CO2 w zakładach wapienniczych
Innowacja polega tu na umiejętnym wychwytywaniu, użyciu, transporcie i magazynowaniu wytwarzanego samoczynnie dwutlenku węgla i zdobywaniu rynku do jego ekonomicznego wykorzystania. Warto wspomnieć tu o dwóch projektach:
Dekarbonizacja z CAlCC (2023) w zakładzie w Réty do 2028 roku
Celem jest ograniczenie emisji CO2 rocznie o około 600 000 ton, co odpowiada rocznej emisji 55 000 gospodarstw domowych we Francji. Wychwycony CO2 po procesie oczyszczenia i sprężenia jest transportowany do tymczasowej platformy skraplania, po czym jest dostarczany do stałego magazynu geologicznego na Morzu Północnym.
Mniejsza emisja dzięki obiegowi zamkniętemu – projekt CO2ncrEAT
Redukcja emisji możliwa jest dzięki opracowanej przez partnerów Lhoist technologii karbonizacji, która miesza produkty uboczne przemysłu stalowego z CO2. W efekcie niemal 12 000 ton CO2 rocznie nie wraca do atmosfery, a jest przetworzone, co generuje kolejne redukcje emisji.
Zasilanie zieloną energią, zmniejszenie śladu węglowego – jak działa Lhoist?
Od 2007 roku sukcesywnie prowadzona jest polityka zastępowania paliw o wysokim stężeniu CO2 paliwami alternatywnymi, takimi jak biomasa oraz wykorzystanie energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Oznacza to zarówno zwiększenie własnej produkcji samodzielnie wytworzonej zrównoważonej energii elektrycznej z fotowoltaiki czy farm wiatrowych, jak i kupowanie zielonej energii elektrycznej certyfikatami Gwarancji Pochodzenia. Razem z inwestycjami w energooszczędną infrastrukturę, niskoemisyjną logistykę i przechwytywanie CO2 z procesów produkcji, Lhoist jest podręcznikowym przykładem firmy dbającej o zrównoważony rozwój na najbardziej newralgicznym polu minimalizacji śladu węglowego.
Jak dbać o zasoby naturalne, które są podstawą produkcji firmy z przemysłu wapienniczego?
Zasoby naturalne w produkcji wapna są niezbędne, ale jak wiemy, złoża są ograniczone. Kluczowe dla utrzymania równowagi produkcji i naturalnego środowiska jest więc znalezienie sposobów, by używać ich mniej, dłużej i mądrzej. Dla Lhoist priorytetem w tym zakresie są trzy działania: waloryzacja naturalnych zasobów, zachowanie rezerw złoża, dążenie do produkcji bezodpadowej. Na przykład na poziomie produkcji wdrażane jest przenoszenie obróbki z długich pieców obrotowych do pieców obrotowych z podgrzewaczem wstępnym i równoległymi piecami regeneracyjnymi, które generują mniejszą ilość odpadów i pyłów (ok. 2% produkcji). Opracowywane są także długoterminowe plany wydobycia w poszczególnych kamieniołomach, by sprawniej zarządzać wpływem na środowisko przy zachowaniu ciągłości dostaw. Doskonalone są też instalacje, by podnieść wydajność pieców i przejść na paliwa neutralne pod względem CO2.
Kompleksowe podejście do bioróżnorodności – co to oznacza?
Firmy, które są przykładem realizacji polityki zrównoważonego rozwoju, kładą nacisk na zachowanie bioróżnorodności w środowisku, w którym operują. Dla Lhoist oznacza to zarówno ochronę przyrody w trackie prac wydobywczych, jak i rekultywację terenu. Firma tak planuje działania górnicze, by chronić, a czasem wręcz poprawiać istniejące biotopy. Projekty obejmują m.in. tworzenie stawów, zboczy, kwitnących łąk oraz schronień dla zapylaczy, węży, nietoperzy i żab oraz odtwarzanie siedlisk roślin i zwierząt po zakończeniu prac. Współpraca z uniwersytetami oraz organizacjami pozarządowymi w celu wzmocnienia siedlisk przekłada się na tworzenie aktywnych kamieniołomów z kompleksowymi planami zarządzania w zakresie różnorodności biologicznej.
Bez pracowników i lokalnych społeczności nie ma sukcesu
Istotnym polem zainteresowania strategii zrównoważonego rozwoju są także działania na rzecz ludzi. W przypadku firm z sektora przemysłu oznacza to budowanie odpowiedzialnej polityki kadrowej opartej o filary bezpieczeństwa pracy i analizy ryzyka, dobrostanu fizycznego, psychicznego, emocjonalnego, społecznego i finansowego, zapewnienia równościowych możliwości rozwoju zarówno dla nowych pracowników, jak i kadr z długim stażem, a także wsparcie dla różnorodności oraz integracji. Firma, która jest przykładem zrównoważonego rozwoju, chce zrozumieć potrzeby i oczekiwania pracowników, by stać się dla nich atrakcyjnym miejscem pracy na lata. Drugim aspektem jest stała współpraca z lokalnym społecznościami. Lhoist angażuje się w miejscowe projekty, które wyjaśniają cel i formułę działalności firmy w danym regionie oraz wspierają społeczności w ważnych dla nich kwestiach. W efekcie w sposób wiarygodny Lhoist staje się częścią całej społeczności.
Jak zwiększać wydajność i zyski w ramach zrównoważonej transformacji?
Wzrost gospodarczy oraz innowacyjność przemysłu to dwa cele wpisane na listę SDG. Dążenie do zielonej transformacji w gospodarce nie oznacza rezygnacji z rentowności i profitów. Lhoist, jako przykład firmy realizującej zasady zrównoważonego rozwoju, prowadzi gospodarkę w obiegu zamkniętym, co jednocześnie pozwala spełnić przepisy dotyczące ochrony środowiska, oraz daje przewagę konkurencyjną. Cele, które możemy wyróżnić to: zachowanie wartości materiałów dzięki ograniczeniu odpadów, maksymalny recykling produktów własnych, jak i tych od klientów (np. recykling cegieł ogniotrwałych, odnowienie części kolejowej floty transportowej, wydłużenie użytkowania worków filtracyjnych z 5 do 15 lat), wydłużenie żywotności zakupionych towarów i usług oraz łańcuch dostaw działający w oparciu o wspólne dla obu stron standardy zrównoważonego rozwoju.
Czy działania w zakresie zrównoważonego rozwoju w firmie Lhoist można zmierzyć?
Aby na bieżąco monitorować działania w zakresie zrównoważonego rozwoju, Lhoist stosuje biznesowe narzędzie KPI (key performance indicators), czyli listę kluczowych wskaźników efektywności dotyczących zrównoważonego rozwoju w obszarach ważnych dla firmy, jej pracowników i partnerów. Ograniczenie liczby wskaźników do 10 najistotniejszych punktów pozwala efektywniej i bardziej przejrzyście kontrolować proces oraz precyzyjniej weryfikować postępy w realizacji przez firmę celów zrównoważonego rozwoju. Spójrzmy na przykłady wskaźników KPI za 2023 rok.
Lhoist to reprezentatywny przykład firmy realizującej strategię zrównoważonego rozwoju w przemyśle wapienniczym. Produkcja długoterminowa z wysoko nakładowymi inwestycjami prowadzonymi na kilku kontynentach, na którą nastawiony jest Lhoist, wymaga ochrony zasobów, redukcji emisji oraz działań strategicznych pod kątem realizacji wszystkich celów SDG.
Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółową ofertą producenta wapna, wapna dolomitowego, wapienia i roztworów mineralnych na stronie https://www.lhoist.com/pl.