Łupek naturalny na dach
Miękkie przejścia, brak gwałtownych przeskoków z jednej połaci na drugą (np. podczas przejścia połaci na lukarnę lub w czasie obrabiania kominów), kosze wykonywane nie z blachy, tylko z odpowiednio wyprofilowanej konstrukcji łupka o stosownym kształcie i rozmiarze – tak w skrócie prezentują się dachy, wykonane w technologii dzikiego krycia łupkiem.
Dzikie krycie, mimo nieprzeciętnych walorów wizualnych, to jedno z najrzadziej wybieranych pokryć dachowych w naszym kraju, głównie dlatego, że jest czasochłonne i dość kosztowne.
– Warto jednak pamiętać, że cena dachu łupkowego wykonanego techniką dzikiego krycia jest wprost proporcjonalna do czasu, jaki dekarze muszą poświęcić na przygotowanie kamieni, które często wymagają dwukrotnej obróbki przed zamocowaniem na dachu. Jednak efekt jest na tyle olśniewający, że odważni i stawiający na oryginalność inwestorzy bez wahania decydują się na łupki dachowe. Poza tym prawidłowe wykonanie wymaga odpowiedniego nakładu czasu i wysiłku – tylko wtedy dach będzie naprawdę długowieczny i trwały – mówi Krystian Kępniak, dekarz łupkowy, który technologią łupkowych pokryć dachowych zajmuje się od niemal 10 lat.
Oczywiście termin wykonania dachu zależy też od umiejętności i doświadczenia dekarza oraz stopnia skomplikowania konstrukcji dachowej. Inwestorzy mają bardzo duże możliwości wyboru wzoru łupkowego pokrycia dachowego – od kamieni o kanciastych lub zaokrąglonych brzegach (przypominających rybie łuski), poprzez łupki szerokie i płaskie, aż do kamieni mieszanych (np. dużych i małych). W niektórych przypadkach (np. krycie prostokątne) prace przebiegają szybciej niż przy kryciu łuskowym, gdzie wymagane są odpowiednie zakończenia naroży i kalenic oraz z uwagi na sposób wykonywania koszy.
Szczelne dachowe pokrycie łupkowe, czyli co jeszcze obok estetyki się liczy?
Dzikie krycie łupkiem dachowym uznawane jest dziś za jedno z najbardziej ekskluzywnych, szlachetnych i nietuzinkowych pod względem rzemieślniczym i architektonicznym. Na czym dokładnie polega ta technika?
-Do zadań dekarza nie należy tu tylko montaż standardowego pokrycia dachowego (jak ma to miejsce np. przy kryciu blachą czy dachówką ceramiczną), ale ułożenie łupków dachowych tak, aby utworzyły skomplikowany, ale artystycznie spójny rysunek – wyjaśnia Krystian Kępniak.
Jednak tylko w teorii układanie pokrycia dachu z przypadkowo wybranych kamieni może wydawać się proste. W praktyce wymaga ono od wykonawcy ogromnych umiejętności i zmysłu artystycznego, bo nie każdy potrafi z pozornie chaotycznego układu kamieni stworzyć wzór, który zachwyci kompozycją. Dekarz, który układa dachy łupkowe, musi przewidzieć układ kamieni na dwa-trzy rzędy do przodu, co zapewni wysoką estetykę.
Jednocześnie dzięki temu, że każdy dekarz ma inny zmysł artystyczny, nie ma też dwóch identycznych dachów łupkowych wykonanych w technice dzikiego krycia, co zapewnia niepowtarzalność i wyjątkowość każdej realizacji.
Estetyka to tylko jeden z aspektów, jakie wiążą się z umiejętnościami dekarza. Dach jest też przecież nie tylko ozdobą, ale i ochroną budynku, dlatego obok walorów wizualnych bardzo ważna jest szczelność dachu z łupka naturalnego, a tę zagwarantować może tylko odpowiednie wykonanie. Aspekt techniczny pokrycia łupkowego, czyli dobór kształtu, wielkości kamienia i położenie względem sąsiednich kamieni musi odbywać się w taki sposób, aby zostały spełnione wszystkie zasady sztuki rzemieślniczej wymaganej dla tego rodzaju pokrycia.
– O ile inne rodzaje krycia wymagają cierpliwości, dokładności i przestrzegania zasad montażu, to dzikie krycie łupkiem dachowym jest połączeniem wszystkich powyższych z wiedzą z zakresu dekarstwa, zdolnościami manualnymi i bogatą wyobraźnią, a dekarz łupkowy w równej mierze jest rzemieślnikiem, co i kreatywnym artystą – twórcą dachu, od którego w pełni zależy jego ostateczny wygląd – komentuje Krystian Kępniak.
Jak wygląda układ warstw dachu w dzikim kryciu łupkiem? Przede wszystkim ważne jest, aby konstrukcja dachu była wykonana z drewna o odpowiedniej wilgotności i jakości (c24), najlepiej suszonego komorowo i czterostronnie struganego. Pod łupek naturalny najczęściej stosuje się pełne deskowanie, na którym układana jest papa o odpowiednich parametrach. Kamień nie wymaga wentylacji, natomiast wentylację drewnianej podkonstrukcji wykonuje się poprzez zastosowanie wlotu w okapie oraz wylotu na połaci (odpowiednio obrobionego kamieniem) lub poprzez zastosowanie kalenicy wentylowanej. Ocieplenie dachu łupkowego standardowo układa się między krokwiami.
Dla kogo łupek dachowy i dzikie krycie?
-Na łupkowe pokrycia dachowe często decydują się osoby stawiające na architekturę nieszablonową, śmiałą, wyróżniającą się nieoczywistością przyjętych rozwiązań – mówi Krystian Kępniak.
To również świetny wybór dla tych, którzy wybierają produkty długowieczne, bo łupek dachowy to naturalny surowiec – skała osadowa, która ma około 400 mln lat, przez co jest bardzo trwała. Łupkowe pokrycia dachowe nie zmieniają swojego wyglądu z upływem czasu, skutecznie opierając się takim procesom jak szarzenie czy niszczenie, a po każdej zimie, gdy stopi się śnieg, łupek naturalny na dachu wygląda tak, jakby był dopiero co położony.
Łupki dachowe to również produkt kierowany do klientów o nastawieniu proekologicznym, bo w procesie obróbki kamienia nie używa się żadnych środków chemicznych. Inwestorzy, którzy zdecydowali się na ten materiał, doceniają go również za uniwersalność, bo łupek naturalny stwarza ogromne możliwości. Najbardziej okazale prezentuje się na budynkach o skomplikowanym kształcie, nieregularnych liniach okapu, miękkich przejściach koszowych, narożnych, z pływającymi kalenicami oraz z dedykowanymi do dachów w tej technice kominami chlebowymi z miękkimi przejściami. Wskazany jest też odpowiedni kąt nachylenia połaci dachowych (>35 stopni), na którym będzie dobrze widoczny cały kamień, a nie tylko jego krawędzie. Łupek świetnie prezentuje się też na prostych, dwuspadowych dachach; spełni oczekiwania inwestorów stawiających zarówno na budownictwo tradycyjne, nawiązujące do stylu ludowego, jak i miłośników nowoczesnej architektury, w której łupek naturalny może pełnić funkcję zarówno pokrycia dachowego, jak i elewacji.
Z ofertą firmy można zapoznać się na stronie: www.lupkidachowe.pl, www.dzikiekrycie.pl