Zalety zielonych dachów
Systemy zazieleniania dachów to rozwiązanie, które jest korzystne nie tylko dla środowiska naturalnego, ale również dla mieszkańców budynku. Zielone dachy zatrzymują w naturalny sposób od 50 do 90% wody opadowej, której odpływ rozpoczyna się dopiero po nasyceniu podłoża. W ten sposób poprawiają gospodarkę wodami opadowymi, a co za tym idzie – pozwalają uzyskać znaczne obniżki opłat za odprowadzanie wód ściekowych do kanalizacji. Dodatkową zaletą ekonomiczną jest też możliwość zmniejszenia liczby i przekrojów rynien.
Zieleń na dachu skutecznie pochłania lotne zanieczyszczenia i sprawia, że pokrycie niemal w ogóle się nie nagrzewa w ekstremalnych temperaturach, co trudno przecenić zwłaszcza podczas upalnego lata. Zimą z kolei stanowi dodatkową warstwę cieplną. Te właściwości znów przekładają się na realne oszczędności, ponieważ w okresach gorąca redukują wydatki ponoszone na klimatyzację budynków, a zimą – na ich ogrzewanie.
Poza tym zielone dachy mają doskonałe właściwości izolacyjności akustycznej. Zwiększają też trwałość dachu, chroniąc jego hydroizolację przed obciążającym wpływem czynników zewnętrznych i wpływając pozytywnie na jego żywotność w takim samym stopniu, jak warstwa żwiru.
Istnieje wiele sposób trwałego i skutecznego zazieleniania dachów. Jedno jest pewne – nie można tego robić na własną rękę. Najlepiej zaufać profesjonalistom, którzy dopasują system odpowiedni do naszego dachu. Na polskim rynku takim sprawdzonym oferentem jest firma Bauder, która wykonuje systemy zazielenienia intensywnego i ekstensywnego. Te pierwsze – z trawnikami, obszarami dla roślin, ścieżek i powierzchni przeznaczonych do wypoczynku mogą być formowane i użytkowane w identyczny sposób jak ogrody. Dachy ekstensywne natomiast składają się z mało wymagających roślin, przeważnie niskopiennych, i można po nich chodzić tylko w celu dokonywania przeglądu i konserwacji.
fot. Bauder
Zazielenianie ekstensywne
Dachy ekstensywne wymagają małych nakładów pielęgnacyjnych, choć oczywiście nie można ich pozostawić samym sobie. Należy więc regularnie usuwać z nich chwasty i w miarę potrzeb dodatkowo nawozić. W przypadku nowych dachów konieczne może być podlewanie do czasu, aż roślinność zadomowi się dostatecznie w czasie dwóch pierwszych sezonów wegetacyjnych. Po tym okresie wystarczą dwie wizyty na dachu w roku, najlepiej wczesną wiosną oraz jesienią. Podlewanie kilkusezonowych dachów ekstensywnych nie jest konieczne.
Do zazieleniania ekstensywnego stosuje się zazwyczaj roślinność charakteryzującą się niewielkimi ciężarami i niewymagającą skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych (zazwyczaj są to rośliny z gatunku Sedum).
Najlepszymi dachami zielonymi typu ekstensywnego okazały się systemy składające się z osobnych warstw: wegetacyjnej i drenażowej rozdzielonych włókniną filtracyjną. Funkcję warstwy wegetacyjnej spełnia substrat mineralny z niewielką zawartością składników organicznych. Substrat ten powinien charakteryzować się zdolnością pochłaniania wody i składników mineralnych oraz zapewniać niezbędną przestrzeń dla korzeni roślin.
Woda, która nie zostanie wchłonięta przez roślinność, powinna zostać odprowadzona. W tym celu stosuje się warstwę drenażową, która stanowi połączenie warstwy gromadzącej wodę i drenującej. Pomiędzy substratem a warstwą drenażową znajduje się warstwa filtracyjna, która zapobiega przedostawaniu się drobnych cząstek z warstwy substratu i zabezpiecza w ten sposób warstwę drenażową przed zamuleniem.
Ciężary powierzchniowe układów dachów zielonych zależą w przeważającej mierze od ciężaru substratów wegetacyjnych. Każdy centymetr grubości warstwy przeciętnego substratu w stanie nasyconym wynosi ok. 10 do 13 kg/m². Dla zasadzenia roślin z gatunku Sedum dopuszczalna minimalna grubość warstwy substratu wynosi 6 cm. Razem z warstwą wegetacyjną, filtrującą i drenażową całkowity ciężar wynosi łącznie od 70 do 100 kg/m². Układ z roślinami Sedum przy grubości warstwy wegetacyjnej wynoszącej 8 cm ma ciężar od 90 do 130 kg/m².
Dzięki zastosowaniu wyjątkowo lekkiego systemu zazielenienia dachu dla konstrukcji o niewielkich nośnościach możliwe jest jednak osiągnięcie całkowitego ciężaru wynoszącego nawet mniej niż 70 kg/m²
fot. Bauder
Zazielenianie intensywne
Zazielenienie intensywne powierzchni dachowej daje możliwość bardzo różnorodnego kształtowania przestrzeni. Przy odpowiednich założeniach i prawidłowym wykonawstwie dachy zielone mogą być wykorzystywane niemal jak ogrody.
Przy właściwym ukształtowaniu warstwy wegetacyjnej, wystarczającym nawodnieniu i zaopatrzeniu w składniki odżywcze, warunki do wzrostu roślin na dachu są porównywalne do tych na normalnym gruncie. Należy jednak przewidzieć i uwzględnić wiele okoliczności mogących mieć wpływ na zieleń np. negatywny wpływ światła odbitego od fasad. Planowanie zazielenienia intensywnego, a w szczególności dobór odpowiedniego asortymentu roślin wymaga specjalistycznej, fachowej wiedzy.
W przypadku drzew i krzewów dla ukształtowania warstwy wegetacyjnej obowiązuje prosta zasada, że grubość warstwy substratu dla zazielenienia intensywnego nie może wynosić mniej niż 1/10 wysokości rośliny. Dla trawników i podobnych pokryć grubość intensywnej warstwy wegetacyjnej powinna wynosić przynajmniej 20 cm. Pomimo dużej zdolności gromadzenia wody przez substraty, obszary zazielenienia intensywnego wymagają regularnego nawadniania w okresie intensywnej suszy, podobnie jak ma to miejsce w przypadku każdego ogrodu.
fot. Bauder
Zielone dachy skośne
Zielony dach nie musi być płaski. Firma Bauder oferuje również zazielenianie powierzchni stromych, które wymagają jednak systemów specjalnego rodzaju.
W takich przypadkach stabilność warstw musi być zabezpieczona w sposób pewny, zwiększona powinna być również chłonność wody. Stanowi to wyrównanie dla szybszego spływania wody i wysychania powierzchni niż w dachach płaskich.
Oba powyższe warunki mogą być łatwo spełnione dla spadku wynoszącego do 15° dzięki bezpośredniemu wypełnieniu płyty Bauder Wasserspeicherplatte. Przy spadkach wynoszących powyżej 15° w celu zabezpieczenia przed obsunięcie substratu stosuje się dodatkowo drewnianą kratownicę.
Podczas urządzania dachów skośnych trzeba jak najszybciej zasadzić w substracie roślinność i w okresie narastania dodatkowo ją nawadniać. Należy też liczyć się z tym, że przy dachach dwuspadowych skierowanych na północ i południe, rozwój roślinności w obu częściach może się bardzo od siebie różnić.
fot. Bauder
Zielony dach – piąta elewacja
Zielone dachy, których coraz więcej powstaje również w Polsce, pozwalają wykorzystać przestrzeń, która do tej pory była marnotrawiona. Choć więc cenowo wypadają drożej niż zwykłe dachy, to jednak jest to inwestycja mimo wszystko bardzo opłacalna. Obok pięknych widoków np. na panoramę miasta (w wypadku wysokich obiektów), takie systemy zazieleniania stwarzają też oazy roślinności w miastach. Nie mówiąc już o tym, że w czasie użytkowania pozwalają zaoszczędzić zarówno na ogrzewaniu i klimatyzacji, jak i odciążają kanalizację miejską.
Ze szczegółową ofertą firmy można zapoznać się na stronie: www.bauder.pl
