W ostatnich miesiącach w polskich mediach toczy się debata na temat smogu, który zatruwa mieszkańców Małopolski, Śląska, Dolnego Śląska czy Mazowsza – by wymienić tylko te regiony, w których dopuszczalne normy stężenia pyłów są najbardziej przekroczone. W Internecie zawrzało, wszyscy szukają winnych, a do pracy zabrały się samorządy. Jakie mają plany? Przede wszystkim ograniczyć, a w dalszej perspektywie wyeliminować użycie nieekologicznych kotłów węglowych. Bo przecież to właśnie palenie węglem, wilgotnym drewnem i śmieciami sprawia, że nad naszymi głowami zawisła potężna, trująca chmura.

Podpisana przez prezydenta nowelizacja ustawy o ochronie środowiska rozwiązuje ręce samorządom, które mogą teraz zgodnie z prawem przyjmować antysmogowe uchwały, mające doprowadzić do rozwiązania problemu, a nie zamieść go pod dywan. A jest o co walczyć, bo statystki z ostatnich miesięcy są druzgocące: podkrakowska Skała – stężenie pyłów 2000% powyżej dopuszczalnej normy, Rybnik – 2300% powyżej normy, Wodzisław Śląski – 1800%, Zabrze – 1700%, Częstochowa – 950%, Wadowice – 800%, Warszawa, Tychy, Żywiec – 700-800%. To tylko kilka przykładów z większych miast, ale problem dotyczy również małych miejscowości. W wielu polskich wsiach i miasteczkach wciąż nie ma przyłączenia do sieci ciepłowniczej, a znacząca większość budynków jest ogrzewana z wykorzystaniem nieekologicznych pieców węglowych, w których normą jest też niestety spalanie śmieci. Jak wyeliminować ten problem, skoro wymiana kotła to spory wydatek dla domowego budżetu? Wiadomo przecież, że nie chodzi tylko o wydanie rozporządzenia, bo wszystko rozbija się o finanse, i to nie tylko na etapie zakupu, ale również w toku użytkowania nowego kotła.
-Decyzję o tym, jakie źródło ogrzewania wybrać warto dobrze przemyśleć, nie tylko pod kątem możliwości jego przyłączenia, co jest kwestią oczywistą. Równie ważna jest ekonomiczność eksploatacji oraz wygoda, to znaczy prosta obsługa, konieczność uzupełniania paliwa, regulacji kotłów, sprzątania i usuwania odpadów spalania. Uwzględniając wszystkie te czynniki może okazać się, że ogrzewanie gazem płynnym LPG plasuje się w czołówce ekologicznych systemów grzewczych – mówi Jacek Cholewa z firmy AmeriGas.
Jak więc kształtuje się kwestia ekologiczności ogrzewania gazem? Otóż spalający się gaz ma znacznie niższy poziom szkodliwych substancji niż tradycyjne nośniki energii. Emituje m.in. o 20% mniej CO2 od oleju opałowego i o 50% mniej CO2 niż węgiel, co pozytywnie wpływa na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych. Ponadto LPG nie produkuje sadzy ani innych pozostałości, jest nietoksyczny, nie jest zagrożeniem dla wód gruntowych ani gleby, więc może być używany na obszarach chronionych. Spalający się gaz emituje też zdecydowanie mniej szkodliwych pyłów PM 2,5 i PM 10 niż węgiel. Jak podaje Europejska Agencja Środowiska, wartości emisji PM 2,5 i PM 10 dla LPG wynoszą średnio po 5 g/GJ. W przypadku węgla jest to 70 g/GJ pyłów PM 2,5 i aż 140 g/GJ dla pyłów PM 10.

 

Co może przeciętny Kowalski, czyli dofinansowanie do ogrzewania LPG
Proekologiczne systemy ogrzewania są różne, począwszy od wysokosprawnych źródeł ciepła na paliwo stałe, gazowe, olejowe, poprzez energię elektryczną, aż do pomp ciepła wykorzystujących energię geotermalną. Niezależnie jednak od wybranego rozwiązania, wymiana ogrzewania to wydatek – i to spory. W toku eksploatacji można próbować obniżyć te koszty (w przypadku instalacji na gaz propan np. poprzez dzierżawę zbiornika zamiast jego kupowania).
– Przy dzierżawie zbiornika od renomowanego dostawcy koszty instalacji i zbiornika można zredukować do 1 zł (w przypadku instalacji własnej to wydatek rzędu ok. 10.000 zł), nie mówiąc już o przeglądach, które w przypadku dzierżawy przejmuje na siebie dostawca zbiornika dzierżawionego – mówi Jacek Cholewa.
Skąd jednak wziąć pieniądze na nowy kocioł? Zależy od tego, w jakim miejscu mieszkamy i czy w naszej gminie uruchomiony został program dotacji na termomodernizację i wymianę kotłów. Jednak programów dofinansowania w Polsce jest sporo, zwłaszcza w tych miastach i wsiach, gdzie przekroczenie dopuszczalnych norm zanieczyszczeń jest największe. O dofinansowanie można się starać na szczeblu gmin, które z kolei środki do rozdysponowania pozyskują z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub przeznaczają na to własne fundusze. O tym, czy w danym roku gmina uruchomi system dopłat do wymiany ogrzewania, dowiemy się ze strony internetowej urzędu. Warto też pamiętać, że niezależnie od tego, na jakie rozwiązanie się zdecydujemy, dotacjami objęte są same kotły – nie zaś instalacje czy zbiorniki z gazem.
Poniżej przykładowa lista większych miast, w których właśnie trwają nabory na wymianę nieekologicznych kotłów węglowych. Podobne programy funkcjonują w wielu mniejszych i większych wioskach i miasteczkach położonych na terenach szczególnie zanieczyszczonych, gdzie wciąż przeważają węglowe „kopciuchy”. Mieszkańcy małych miejscowości w urzędzie gminy dowiedzą się, czy przysługuje im dofinansowanie na wymianę kotła.

Warszawa
12 stycznia w Warszawie weszła w życie uchwała rady miasta w sprawie zasad udzielania dotacji celowej na finansowanie lub dofinansowanie inwestycji na terenie m.st. Warszawy, służących ochronie środowiska i gospodarce wodnej. Z programu mogą skorzystać podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych, czyli osoby fizyczne, wspólnoty mieszkaniowe, osoby prawne, przedsiębiorcy oraz jednostki sektora finansów publicznych, będące gminnymi i powiatowymi osobami prawnymi.
O jakie stawki toczy się gra? Otóż zarówno osoby fizyczne, jak i podmioty z sektora finansów publicznych będą mogły otrzymać dotację do 75% rzeczywistych kosztów realizacji inwestycji. Oznacza to dofinansowanie na zakup i montaż nowej instalacji technologicznej kotłowni wraz z aparaturą kontrolno-pomiarową w maksymalnej wysokości 7 000 zł dla osób fizycznych oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, a 15 000 zł dla wspólnot mieszkaniowych, osób prawnych i przedsiębiorców.
Termin składania wniosków upływa 31 marca 2017 roku.

Kraków
Mieszkańcy Krakowa, którzy złożą wnioski o dotację na wymianę nieekologicznych kotłów węglowych w 2017 roku mogą liczyć na dotację do 80% poniesionych kosztów (jeszcze w ubiegłym roku było to 100%). W kolejnych latach kwoty dofinansowania będą się zmniejszać: w 2018 – 60%, w 2019 – tylko do 40%, warto więc się pospieszyć, tym bardziej, że włodarze Krakowa mają ambitny plan, aby do 1 września 2019 roku zlikwidować wszystkie piece węglowe i zastąpić je kotłami ekologicznymi na gaz czy biopaliwa.
W zależności od gminy, dofinansowanie może dotyczyć nie tylko podłączenia do sieci ciepłowniczej czy ogrzewania gazowego, ale także zakupu nowoczesnego automatycznego kotła na węgiel, drewno lub pellet.

Lublin
W Lublinie trwa właśnie kolejny nabór wniosków dla osób fizycznych w ramach projektu EKODOM na dofinansowanie inwestycji z zakresu ochrony środowiska w formie preferencyjnej pożyczki z możliwością umorzenia jej części (w 25 lub 30 %). Dofinansowanie może obejmować do 100% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia, a wnioski można składać do końca marca 2017 roku.
Dofinansowanie może być przeznaczone na wymianę pieców lub kotłów węglowych na kotły zasilane paliwem ekologicznym, wymianę wyeksploatowanych kotłów gazowych na wysokosprawne kotły gazowe, wymianę pieców lub kotłów węglowych na hybrydowy system grzewczy, a także na budowę instalacji odnawialnych źródeł energii lub na przyłączenie do sieci ciepłowniczej.

Gdańsk
O dofinansowanie mogą się też ubiegać mieszkańcy Gdańska: osoby fizyczne, wspólnoty mieszkaniowe, osoby prawne, przedsiębiorcy. Dotacją objęte są wydatki poniesione na: ogrzewanie gazowe (zakup i montaż kotłów grzewczych opalanych paliwem gazowym, montaż instalacji grzewczej, montaż instalacji gazowej na potrzeby ogrzewania, w tym montaż wkładu kominowego powietrzno-spalinowego), a także na ogrzewanie elektryczne i podłączenie do miejskiej sieci ciepłowniczej. Wysokość jednorazowej dotacji może wynieść: 100% łącznej wysokości wydatków (nie więcej niż 5 000 zł) dla osób fizycznych, osób prawnych i przedsiębiorców, z wyłączeniem wspólnot mieszkaniowych, spółdzielni mieszkaniowych oraz kościelnych osób prawnych; 50% łącznej wartości wydatków (nie więcej niż 10 000 zł) dla wspólnot mieszkaniowych oraz kościelnych osób prawnych; 50% łącznej wartości wydatków (nie więcej niż 20 000 zł) dla spółdzielni mieszkaniowych.
Wnioski można składać do końca roku 2017.

Wrocław
10 stycznia ruszył też nabór wniosków o udzielanie dotacji celowej z budżetu Gminy Wrocław na zadania służące ochronie powietrza polegające na trwałej zmianie ogrzewania węglowego na proekologiczne. Na realizację zadania przeznaczono w bieżącym roku 5 701 691 zł w ramach programu likwidacji niskiej emisji na terenie Wrocławia (KAWKA I) i 6 354 973 zł w ramach programu likwidacji niskiej emisji na terenie Wrocławia – część II (KAWKA II).
Beneficjentami dotacji mogą być osoby fizyczne, będące właścicielami lub posiadające inny tytuł prawny do lokali mieszkalnych lub nieruchomości o charakterze mieszkalnym, położonych w granicach administracyjnych Wrocławia. Dotacja może być udzielona na realizację zadań inwestycyjnych z zakresu ochrony środowiska, obejmujących trwałą likwidację w lokalach mieszkalnych oraz pomieszczeniach pomocniczych i przynależnych lub nieruchomościach o charakterze mieszkalnym, systemu ogrzewania opartego na paliwie węglowym i jego zamianę na ogrzewanie gazowe, elektryczne, odnawialne źródło energii lub przyłączenie do sieci ciepłowniczej.

Dotacji jest sporo, warto się jednak pospieszyć, bo w niektórych gminach termin składania wniosków jest bardzo krótki. A osoby niezdecydowane na wymianę kotła węglowego obok możliwości jednorazowego dofinansowania może przekona argument, że w przypadku instalacji ekologicznego źródła ogrzewania, jak np. gaz propan, dalsze zyski bardzo szybko dadzą o sobie znać w toku eksploatacji.

Data publikacji: 2017-02-16