Zabytkowy Wielki Młyn w Gdańsku ma już blisko 700 lat. Według źródeł historycznych najprawdopodobniej w 1338 roku rozpoczęto jego budowę i modernizację Kanału Raduni od Pruszcza Gdańskiego do Gdańska oraz utworzenie sztucznej wyspy o kształcie przypominającym Tarczę (Schild) poprzez rozwidlenie Kanału na Starym Mieście. Dziś wyspa nosi nazwę Wyspa Młyńska. Powstanie młyna datuje się ostatecznie na rok 1349. W roku 1364 pojawia się pierwsza wzmianka o młynie na Tarczy, zwanym Wielkim. W roku 1391 młyn spłonął, po czym został odbudowany. Przy okazji odbudowy, młyn został wydłużony o 12 metrów w kierunku zachodnim. W dniu 4 lutego 1454 roku opanowali go gdańszczanie należący do Związku Pruskiego, co zapoczątkowało powstanie przeciwko zwierzchnictwu Zakonu. W przywileju wydanym w Elblągu, król Polski Kazimierz Jagiellończyk przekazał Wielki Młyn gdańszczanom. W 1836 Wielki Młyn w Gdańsku wydzierżawił radca Jakub Witt, który zmodernizował jedną stronę młyna do produkcji mąki na wzór amerykański. Zamontował w nim taśmociąg. W roku 1880 młyn został wyposażony w nowoczesne turbiny wodne, które zachowały się aż do zniszczenia obiektu w roku 1945. Tuż przed wybuchem II Wojny Światowej, w roku 1937 Wielki Młyn w Gdańsku był wyremontowany.
fot. Dachy Rustykalne Sp. z o.o.
Doszło do wymiany dachu, a ponadto wymurowano na nowo komin. Po ataku Niemiec na Polskę w roku 1939 roku, w wyniku działań wojennych Wielki Młyn uległ zniszczeniu. Odbudowę Wielkiego Młyna rozpoczęto w roku 1962. Młyn pełnił po odbudowie liczne funkcje m.in. był to Dom kultury Stoczni Gdańskiej,organizowano w nim wystawy, był używany na cele magazynowe, dyskotekę, jako miejsce spektakli teatralnych, targów przemysłu stoczniowego. W 1991 roku prowadzono badania archeologiczne terenu Tarczy. Do roku 1992 w Wielkim Młynie w Gdańsku działał Pewex oraz salon gier. W 1993 roku zakończono adaptację młyna na dom handlowy. Do września 2016 roku w Wielkim Młynie funkcjonowało centrum handlowe, które z czasem straciło swoją popularność. Obiekt po latach użytkowania wymagał kapitalnego remontu. Dach Wielkiego Młyna kryty dachówką mnich – mniszka, który w latach sześćdziesiątych był odbudowany po zniszczeniach wojennych wymagał całkowitego remontu. W grudniu 2016 roku został przekazany na potrzeby pobliskiego Muzeum Bursztynu w Gdańsku. W listopadzie 2018 roku Muzeum Gdańskie podpisało umowę na wykonanie prac adaptacyjnych Wielkiego Młyna na nowe Muzeum Bursztynu. Przenosiny muzeum zostały zaplanowane na rok 2021. Ten wspaniały gotycki budynek stał przez wiele lat pusty. Przed śmiercią prezydent Gdańska, Paweł Adamowicz ogłosił, że ma się to zmienić.
fot. Dachy Rustykalne Sp. z o.o.
Gdańsk jest światową stolicą bursztynu. Pierwsza stała wystawa związana z bursztynem w Gdańsku była otwarta blisko 20 lat temu w Ratuszu Głównego Miasta. Od kilkunastu lat wszyscy mogli podziwiać wyroby z bursztynu w Muzeum Bursztynu w Zespole Przedbramia. Jak twierdził prezydent – wystawa jest już tak duża i tak popularna, że dojrzeliśmy wszyscy do tego, by stworzyć drugie Muzeum Bursztynu, które zastąpi to pierwsze i będzie w większym obiekcie, gdzie będzie można eksponować o wiele więcej dzieł sztuki jubilerskiej – podkreślał prezydent Paweł Adamowicz. Tym obiektem będzie Wielki Młyn w Gdańsku. Za życia prezydent Adamowicz zdecydował się na przekazanie tego obiektu dla Muzeum Gdańska z przeznaczeniem docelowym na nową siedzibę Muzeum Bursztynu.
fot. Dachy Rustykalne Sp. z o.o.
Jeden z kluczowych etapów prac remontowo – budowlanych w Wielkim Młynie polegał na wymianie starej dachówki na nową mnich – mniszkę. Decyzją konserwatora zabytków wybrana została dachówka mnich mniszka SanMarco w kolorze Visconteo. Przedstawicielem włoskiego producenta w Polsce jest firma Dachyrustykalne sp. z o.o. z Częstochowy, która zaopatruje inwestorów w dachówki z Włoch, Francji, Hiszpanii, czy z USA inwestorów na terenie całej Polski. Dachyrustykalne sp. z o.o. świadczy również usługi dekarskie i ciesielskie na ternie kraju. Generalnym wykonawcą remontu dachu w Wielkim Młynie jest firma M-Invest Sp. z o.o. Pierwszy etap inwestycji na adaptację Wielkiego Młyna na Muzeum Bursztynu obejmuje wyburzenie istniejących ścian działowych wnętrz Wielkiego Młyna, wyburzenie istniejącej bocznej klatki schodowej oraz przyległego do niej szybu windowego ze zmianami konstrukcyjnymi fundamentów w tym rejonie, a także zastąpienie ich nowoprojektowaną klatką schodową i szybem windowym. W ramach prac przewidziano także demontaż szklanych przepierzeń boksów handlowych, usunięcie istniejących instalacji, ocieplenie dachu, wymianę pokrycia dachu na nową dachówkę mnich mniszka włoskiej produkcji pochodzącej z firmy SanMarco – Terreal Italia wraz z lukarnami; wymianę zewnętrznej stolarki okiennej i drzwiowej. Ta ostatnia nie ma charakteru zabytkowego.
Więcej informacji znajdą Państwo na: www.dachyrustykalne.pl oraz Dachówka mnich-mniszka SanMarco
Data publikacji: 2020-05-07
